ŞENGAL – Irak genelinde 12 Mayıs günü yapılması planlanan parlamento seçimlerinin propaganda süreci bugün başladı. Seçimlere katılacak olan bütün listeler, propaganda süreci çerçevesinde adaylarının tanıtımı için çalışmalarına başladı.
Irak ve Başûrê Kürdistan’da yaşanan son gelişmelerin, özellikle Kerkük, Germiyan ve Şengal gibi bölgelerde gerçekleşecek olan seçimlere yansıması bekleniyor. Özellikle bu bölgelerde yaşanan gelişmeler göz önünde bulundurulunca, seçim sonuçları merak uyandırıyor. Bu hususta en çok dikkat çeken yer de şüphesiz, Şengal…
Şengal Musul vilayetine bağlı bir ilçe. Bu ilçenin en dikkat çeken özelliği burada yaşayanların büyük bir kısmının Êzidî olması ve büyük acılara şahit olması. Şengal, Osmanlı döneminden bu yana 74 kes soykırım girişimi ile yüz yüze kaldı ve binlerce Êzidî katledildi, kaçırıldı ya da göç etmek zorunda kaldı. Diğer yandan, sürekli olarak dış güçlerin müdahalesi altında kalan halk, irade olarak hiçbir zaman tanınmadı ve siyasi bir temsiliyete sahip olamadı. Bu yüzden de tarih boyunca zulüm ve katliamlar yaşadı. Öyle ki, inanç ve kültürleri yok olma tehlikesi altına girdi.
Avrupa güçlerinin ve Amerika’nın 2003 yılında Irak’a müdahalesinin ardından Irak’ta yeniden hazırlanan Anayasa’da birtakım değişiklikler yapıldı. Bu kanunlardan birisi de Êzidîler için Irak parlamentosunda bir kotalık sandalyenin ayırılması oldu. Yani her seçimde bir kişi Êzidî halkı adına parlamentoda yer alacaktı.
Yasal olarak, Êzidî halkına bu hak tanınmış olsa da halk, iradesiyle kendi adayını dahi seçemedi. 2004 yılından bu yana, söz konusu bu kota Çaksazî Hareketi ve Pêşveroya Êzdiyan tarafından ele geçirildi ve Bağdat’a kendilerine göre aday gönderdi. Öyle ki, Êzidî halkı bu adayların kendilerine şu ana kadar siyasi, ekonomik, toplumsal ve kültürel hiçbir fayda sağlamadıklarını belirtiyor.
2014 fermanı sonrası
DAİŞ çeteleri, 3 Ağustos 2014 tarihinde Şengal halkına dönük soykırım saldırılarına başladığı zaman Êzidî halkı yine yalnız bırakıldı. 74’üncü ferman olarak nitelenen bu katliamda kendilerini Êzidîlerin temsilcisi olarak gösteren parti ve örgütler halka sahip çıkmadı.
Êzidî halkı, büyük bir mücadele göstererek zamanla savunma, siyasi, toplumsal ve ekonomik alanda kendi örgütlenmesini kurdu ve ortaya büyük bir irade çıkardı. Bu çerçevede 2017 yılında siyasi irade olarak Êzidî Demokrasi ve Özgürlük Partisi’ni (PADÊ) kurdu ve Bağdat tarafından resmen tanındı. PADÊ, Irak’ın 40’ıncı siyasi partisi olarak kabul edildi.
Seçim hazırlıkları
PADÊ, Bağdat tarafından resmen tanındıktan sonra parti örgütlenmesi çalışmalarına başladı. Şu an Şengal’in birçok köy ve beldesinde parti merkezleri açıldı ve çalışmalara başlandı.
Bu süre zarfında, Êzidîler adına iki farklı parti daha kuruldu. PADÊ, seçim sürecinin başlamasıyla birlikte bu iki parti ile yaptığı görüşmelerde seçimlere Şengal adına ortak bir listeyle girmeyi önerdi ancak, bu partiler teklife olumsuz yaklaştı.
Partilerin birliği sağlanamadığı için de 3 parti tek bir sandalye için yarışacak. Seçim sonuçlarına göre bu 3 partiden birisi, Bağdat’a Êzidîler adına bir parlamenter gönderecek.
PADÊ iddialı
Bu 3 parti arasında en iddialı parti PADÊ olarak görülüyor. PADÊ, 169’uncu listeden 2 aday gösterdiği Irak seçimlerine, ‘İradene oy ver’ şiarı ile katılıyor. Êzidîler için ayırılan kotanın yanı sıra, Bağdat’a bir parlamenter daha göndermeyi hedefliyor.
PADÊ’nin 169’uncu listeden adayları ise şöyle:
Birinci sırada Simêr Derwêş Xelef El-Şêx
İkinci sırada Xwedêda Mirad Reşo Pîso